Τίτλος: Μουσείο του Μυθιστορήματος της Αέναης
Συγγραφέας: Macedonio Fernández
-
Επιστολή της María Kodama, [Borges Foundation & Borges Museum Buenos Aires, Argentina], αποκλειστικά για την Ελληνική έκδοση του βιβλίου.
Μετάφραση: Παναγιώτης Κόνσολας
Το εξώφυλλο απεικονίζει το έργο “You are my half” του ζωγράφου Delawer Omar
Σελίδες: 392
Σημείωμα του Μεταφραστή Παναγιώτη Κόνσολα
Τώρα πια έμαθα να μην είμαι παρά μόνο αγάπη,
Ούτε θεότητα, ούτε γνώση,
Ούτε ο κόσμος, ούτε ο άνθρωπος
Δεν έχω τίποτα άλλο
Παρά μόνο εκείνη.
Για Σύντροφο.
Macedonio Fernández
Παρμένο μέσα από την δημιουργία του σύμπαντος του Μ.Φ. νομίζω είναι ότι πιο συνοπτικά τον εκπροσωπεί. Εκπροσωπεί και όχι αντιπροσωπεύει, μιας και οι 392 σελίδες είναι όχι ότι πιστεύει, σκέφτεται και γνωρίζει αλλά το ίδιο το Ον. Όχι η ύπαρξη του αλλά η υπόσταση του μέσα από όλα τα δυνατά φίλτρα πραγματικά και φανταστικά, ύπαρξης και μη ύπαρξης, έρωτος και μη έρωτος, παρόντος και μη παρελθόντος.
Η σπονδυλωτή μυθοπλασία για τον συγγραφέα δεν είναι τίποτε άλλο παρά η δικαιολογία για την παρουσία του πραγματικού. Παιδεύει, αναστατώνει, δικαιώνει, παγιδεύει, απογοητεύει, και τελικά αγαπά τους χαρακτήρες του και γι’ αυτό τον λόγο τους ακυρώνει με μια πινελιά χωρίς να χρειάζεται νε δικαιολογήσει την υπέρτατη αυτή πράξη αγάπης. Και αυτό γιατί περιδιαβαίνοντας μέσα από τον λαβύρινθο της σκέψης του καταλαβαίνουμε την απέλπιδα προσπάθεια του να τους κρατήσει αγνούς, άσπιλους και απαλλαγμένους από το στίγμα του παρελθόντος τους. Δεν το μπορεί γιατί όταν αποκτούν συνείδηση μέσα στο αντιμυθιστορηματικό του- κατά την Margaret Schwartz την μόνη που τόλμησε να αγγίξει την πολυπλοκότητα του και να την αποδώσει στην αγγλική γλώσσα, και τον Jim Ruland των Los Angeles Times - Μυθιστόρημα, οι χαρακτήρες αποζητούν ζωή και άρα παρελθόν. Κάτι που απευχόταν αφαιρώντας τους το πρότερο και άρα βιωματικό. Φαίνεται όμως ότι η μοίρα των άσπιλων προσώπων του είναι πάντα η ίδια. Ακολουθεί τα ίδια μονοπάτια. Της συνείδησης και άρα και της αυτόνομης βούλησης που εκτός την περίπτωση του χαρισματικού Μαλονέξυπνου, οδηγεί στην αναζήτηση της ζωής.
Δοκιμάζει κάθε πιθανό σενάριο, βασανίζεται ο ίδιος και δεν το κρύβει είτε σαν Πρόεδρος είτε σαν Μαλονέξυπνος είτε σαν οποιοσδήποτε άλλος χαρακτήρας του που ντύνεται με το θεατρικό ένδυμα κάποιας πτυχής του χαρακτήρα του, για να συμμετάσχει στην φανταστική πραγματικότητα της Κατοικίας του που είναι η κατοικία όσων σκέφτεται, νιώθει, βιώνει, ελπίζει, βασανίζεται, πεθαίνει. Η ψυχή του.
Δοκιμάζει την συμβίωση για την φιλία, για την ιδέα, για τον έρωτα και τελικά θέλοντας να σώσει την ψυχή του στρέφεται προς το μόνο που, μέσα από την σχεδόν έμμετρη αφήγηση του, μένει να έχει νόημα και να δίνει ελπίδα. Την Αέναη Αγάπη. Την μεγαλειώδη δοτική και συνάμα απαιτητική αγάπη που ζητά και δεν ζητά, ζητιανεύει και δωρίζει, φωτίζει και σκοτεινιάζει.
Χτίζει έναν κόσμο ολόκληρο, μιά κοινωνία ατόμων και τους καθορίζει, με την καθοδήγηση του, σκοπούς, για να πετύχουν τους στόχους τους. Και ενώ όλα φαίνονται ξεκάθαρα στην αρχή, εκείνοι οι χαρακτήρες του αποκτούν ανθρώπινες ιδιότητες, θέλουν να ζωντανέψουν δεν τιθασεύονται σχετίζονται με δεσμούς και παρουσιάζουν συμπεριφορές που δεν μπορούν να φτάσουν στην εκπλήρωση της ευτυχίας και έτσι δικαιολογούν έμμεσα τον Θάνατο τους από τον δημιουργό τους. Είναι μιά συμπαντική ατέλεια που δικαιώνει την ύπαρξη του μεταφυσικού θανάτου, αφού όπως περιγράφει ο Φ. ο φυσικός θάνατος δεν έχει καμία αντανάκλαση στον μεταφυσικό και συνειδησιακό θάνατο.
Ο προσωπικός θάνατος δηλαδή η απόλυτη αγάπη προς κάποιον άλλον είναι το στοίχημα του φιλόσοφου Φ που συγκρούεται με τον ψυχολόγο Φ τον μεταφυσικό Φ και αυτοί με την σειρά τους με το πραγματικό και το φανταστικό Ον του.
Ο κύκλος του μύθου που υφαίνει, είναι ο κύκλος της ζωής που την γεννά την καθοδηγεί την μετατρέπει και τελικά την ακυρώνει. Όλοι μας λίγο πολύ γνωρίζουμε αυτόν τον κύκλο. Αποτελούμε σημείο της περιφέρειας του και στρεφόμαστε γύρω από την ιδέα της Αγάπης που είναι το κέντρο του. Όμως πόσοι από εμάς περιδιαβαίνουμε συνειδητά όπως ο συγγραφέας τα μονοπάτια της ζωής; Πόσοι τολμούμε να βουτήξουμε μέσα στο Είναι μας όπως το κάνει και να αναζητήσουμε την κάθαρση;
Είναι τολμηρός, στα 73 του χρόνια συνεχίζει να αμφισβητεί τον εαυτό του, τότε που συνειδητά οδεύει προς το λυκώφος της σαρκικής ύπαρξης και στο λυκαυγές της Αιωνιότητας, σε ένα έργο που είναι κυριολεκτικά έργο ζωής. Η συγγραφή του όπως μας αναφέρει, άρχισε στα 30 του χρόνια. Διήρκεσε για πάνω από 40 χρόνια.
Και κατανοεί ότι η ψυχή μόνο μέσα από το Καθαρτήριο του Δάντη θα περάσει στον Παράδεισο της Μη συνειδητής Αιωνιότητας. Αυτό κάνει, λούζεται με το φως της Αγάπης του προς την Αέναη που είναι το Αιώνιο που το ποθεί αλλά δεν το φτάνει ποτέ. Η μάχη του περατού με το απέραντο το Αέναο.
Περισσεύει να κρίνουμε εδώ το έργο και την διαχρονική αξία του ΜΦ. Άλλωστε γίγατες όπως ο Μπόρχες και ο Κορτάσαρ έκλιναν το γόνυ μπροστά στον απόλυτο μακελάρη της ανθρώπινης υποκρισίας.
Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τον ευχαριστήσουμε που υπάρχει. Όχι υπήρξε , ΥΠΑΡΧΕΙ, διαχρονικά και χωρίς Μελλοντική αναφορά.
Υπάρχει μέσα σε κάθε έναν και κάθε μία από εμάς, είναι το συνειδητό μας μέσα στον φανταστικό ατομικό μας κόσμο και όσο εμείς τον διαβάζουμε μας διαβάζει και εκείνος.
Καλή ανάγνωση Μ.Φ.
